Saturday, January 30, 2016

පිරිත් කියා පැන් වඩා සුන්නත් දූවිලි කළ ලේ තැවරුණු ඇත් දළ...

ජගත් කණහැරආරච්චි
ලංකාවේ වනජීවී සංරක්‍ෂණ ක්‌ෂේත්‍රයේ ඉතිහාසගත වූ තීන්දුවක්‌ පසුගිය (ජනවාරි) 26 වැනිදා ගාලු මුවදොර පිටියේදී ගනු ලැබීය. ලෝක රේගු දිනය යෙදුණු මෙදින මෙසේ වනජීවී සංරක්‍ෂණයට නව පරිච්ඡේදයක්‌ එක්‌කළ සිදුවීම නම්, 2012 වසරේ පටන් වසර තුනක්‌ (අනාරක්‍ෂිතව) ගබඩා කර පැවැති නීති විරෝධී අප්‍රිකානු ඇතුන්ගේ දළ තොගයක්‌ මෙහිදී දෙස්‌ විදෙස්‌ මාධ්‍යවේදීන්, පරිසර ක්‍රියාකාරිකයන් ඉදිරියේදී තලා කැබලි කර වටිනාකම ශූන්‍ය කර දැමීමය.

කිලෝ ග්‍රෑම් 1500 ක්‌ බර, වටිනාකම දළ වශයෙන් රුපියල් මිලියන 368 ක්‌ බවට ගණන් බලා තිබූ මෙම ඇත් දළ 359 ශ්‍රී ලංකා රේගුව මගින් අත්අඩංගුවට ගෙන වසර තුනකුත් මාස 8 යි දින 14 ක්‌ ගෙවීයන මොහොතේ මෙසේ කැබලි කර විනාශ කරන පුවත ඇසූ ඇතැම් අය කීවේ නම්, "අහෝ! ඇයි මේ අපරාධය කරන්නේ.... මේ දළ තොගය පන්සල්වලටවත් බෙදා දුන්නා නම් හොඳයි" කියාය.

තවකෙකු කීවේ මෙම දළ තොගය මුදල් කර එම මුදල් ප්‍රයෝජනවත් වෙනත් කටයුත්තකට යොදා ගත හැකිව තිබුණා නොවේදැයි ලෙසිනි.

සැබැවින්ම උගත්, නූගත් බහුතරයක්‌ කීවේම මේ දළ තොගය තලා, කැබලිකර, පුළුස්‌සා විනාශ කිරීම අපරාධයක්‌ බවය.

එහෙත් පරිසරවේදීන් කිහිප දෙනකුගේ සහ රේගු දෙපාර්තමේන්තුවේද අවශ්‍යතාව පරිදි, මෙන්ම තිරසර සංවර්ධන හා වනජීවී අමාත්‍ය ගාමිණී ජයවික්‍රම පෙරේරා මහතාගේද දැඩි අවශ්‍යතාව සහ දැඩි තීරණය වූයේම මෙම ලේ තැවරුණු දළ තොගය (ඊකදදා ෂඩදරහ) විනාශ කිරීම හැර ඊට මූල්‍යමය වටිනාකමක්‌ නොදිය යුතු බවය. නොහොත්, සාහසික අන්දමින් වෙඩිතබා හෝ වෙනයම් අයුරකින් මරා දමා එහෙමත් නැතිනම් අඩපණ කර පණපිටින්ම මෙම දළ හිමිකාර ඇතුන් මිහිතලය මත දණින් වැටෙද්දී සාහසික මිනීමරුවන්ගේ පොරෝ පාරට ගොදුරුව ගැලවී බිම වැටෙන ලේ තැවරුණු දළ හිමිකරුවන්ගේ (ඇතුන්ගේ) ජීවත් වීමේ අයිතිය පෙන්නුම්කරනු වස්‌ විනාශ කරනු හැරෙන්නට වෙන කළ යුතුව ඇත්තේ කුමක්‌ද? ලොව කොතැනක දිවි ගෙවූවද ඒ සියලු සත්ත්වයාම මහී කාන්තාවගේ දරුවෝය. අපට මෙන්ම සියලු සතා සිව්පාවාට මේ මිහිතලය මත ජීවත් වීමේ අයිතිය තිබේ. ඒ අතරින්ද මිනිසාගේම අත්තනෝමතික කටයුතු හේතුවෙන් වඳවී යැමේ තර්ජනයට ලක්‌ව සිටින ශාක හා සතුන්ගේ ආරක්‍ෂාව වෙනුවෙන් ගනු ලැබූ ඒ උත්තුංග මානව පරිත්‍යාගය පරිසර හිතකාමී කවුරුන්ද අනුමත කරනු ඇත.

ලේ තැවරුණු, ජාවාරමකට ගොදුරු වූ දළ තොගයේ හිමිකාර ඇතුන් වෙනුවෙන් සදාචාරාත්මක තීන්දුවක්‌ ලෙස 26 වැනිදා ශ්‍රී ලංකාවේ වනජීවී සහ රේගු බලධාරීන් එසේ ගත් තීන්දුව ලෝ ප්‍රකට වනු නොඅනුමානය. එය වනජීවී සංරක්‍ෂණ ඉතිහාසයේ අලුත් පරිච්ඡේදයක්‌ සනිටුහන් කරනු ඇත. 

ගාලුමුවදොර දී 26 දා පෙරවරුවේ ශ්‍රී ලංකාවේ කීර්ති නාමය වෙනුවෙන් ලොවට හඬ හා කී පණිවිඩය නම්, වඳවී යැමේ තර්ජනයට ලක්‌ව සිටින සමස්‌ත ජීවී වර්ගයාගේ විමුක්‌තිය වෙනුවෙන් ශ්‍රී ලාංකිකයන් ලෙස අප පෙනී සිටින බවය.

එසේම ලෝකයේ ප්‍රථම වතාවට බෞද්ධ ආගමික වතාවත් ප්‍රමුඛව සර්වාගමික වතාවත්වලට මුල්තැන දුන් මෙවන් "පුණ්‍යකර්මයක්‌" ලොවේ තවත් නැත. "සියලු සත්වයෝ නිදුක්‌ වෙත්වා..." යනුවෙන් අධිෂ්ඨානශීලී ප්‍රාර්ථනයක්‌ සිදුකරන අපගේ බෞද්ධ වත් පිළිවෙත් අනුව යමින් ලොවේ කොතැනක හෝ දිවි ගෙවූවද ජීවිතයේ සැඳෑ සමය ගෙවන මෙවන් වටිනා ජීවිතවලට පිං අනුමෝදන් කිරීම බෞද්ධ අප ලැබූ භාග්‍යයකි. ගාලු මුවදොර පිටියේදී අප ලොවට හඬගා කීවේ බෞද්ධයන්ගේ අපිරිමිත සත්ව කරුණාව නොවන්නේද? ඒ නැතිව දළ යුගලක්‌ නිසා අකල්හි ජීවිතයෙන් සමුගත් ඒ දැවැන්තයන්ගේ අකාරුණික මරණය ගැන ළතෙත් හදවත් නැතිව එම දළවලට මිලක්‌ නියම කරන්නේ කෙලෙසින්ද? 

2012 වසරේ මැයි මස 15 වැනිදා කෙන්යාවේ සිට ඩුබායි දක්‌වා නාවික මාර්ගයෙන් ප්‍රවාහනය කරමින් තිබූ ටොන් 1500 ක්‌ වන මෙම ඇත්දළ 359 ක ප්‍රමාණය ශ්‍රී ලංකාවට (කොළඹ වරාය) එන්නේ කොළඹ හරහා නැවත (ප්‍රති) නැව්ගත කිරීම සඳහාය. එනම්, වෙළෙඳ නාවික මධ්‍යස්‌ථානයක්‌ වශයෙන් කොළඹ යොදාගන්නා නිසාය. එහිදී සැක සහිත මෙම ඇත් දළ කන්ටේනරය ශ්‍රී ලංකා රේගු නිලධාරීන්ගේ පරීක්‍ෂාවට භාජනය වන අතර, ඒ තුළ මෙම තහනම් දළ ඇති බවට හඳුනා ගන්නා ලදී. "ලෝකයේ වඳවී යැමේ තර්ජනයට ලක්‌ව ඇති ශාක හා සතුන්ගේ අන්තර්ජාතික වෙළෙ¹ම පිළිබඳ සම්මුතිය (ක්‍ෂඔES ඤබඩැබඑසදබ දබ ෂබඑeරබ්එසදබ්ක ඔර්de සබ Eබාaබටැරුd Sචැජසැs දෙ උසකා Faමබ් aබා Fකදර්) ට අත්සන් කර, එම සම්මුතියේ සාමාජික රටක්‌ සේ කටයුතු කරන ශ්‍රී ලංකාව මෙසේ මෙම ඇත්දළ තොගය අත්අඩංගුවට ගනු ලබන්නේ එම නීතිමය ප්‍රතිපාදන සැලකිල්ලට ගෙනය.

සාමාන්‍යයෙන් මෙසේ අත්අඩංගුවට පත්වන නීති විරෝධී වන සත්ත්ව හා ශාක කොටස්‌ විනාශ කර දැමීම සදාචාරාත්මක තීන්දුවක්‌ ලෙස ලොව පිළිගනී. මෙසේ වරක්‌ පිලිපීනය මගින් මේ ආකාරයේම ප්‍රති නැව්ගත කිරීමට පැමිණි අප්‍රිකානු ඇතුන්ගේ දළ තොගයක්‌ එරට රජය මගින් ප්‍රසිද්ධියේ ගිනිතබා වනසා දැමීය. එහි අර්ථය වන සත්ත්ව කොටස්‌ සඳහා මිලක්‌ නියම නොකර වටිනාකම ශූන්‍ය කර දැමීමය.

කවුරුන් මොනවා කීවද 26 දා පෙරවරුවේ ගාලු මුවදොර පිටියේදී වනජීවී, රේගු අංශ හා එක්‌ව පරිසරවේදීන් කිහිප දෙනකුගේ බලවත් පරිශ්‍රමය මත, ඉහත කී ඇත්දළ (ඊකදදා ෂඩදරහ) තොගය විනාශ කිරීම (වටිනාකම ශූන්‍ය කිරීම ශ්‍රී ලංකා රජය ගත් අතිශය වැදගත් තීන්දුවකි. අපේ වනජීවී සංරක්‍ෂණයේ තරම හා ආකල්පය ලොවට හඬගා කී අවස්‌ථාවකි. ලෝ සතුන්ට බුදුහිමි දෙසූ මහා කරුණාව, බෞද්ධ රාජ්‍යයක්‌ වශයෙන් පතළ කළ අවස්‌ථාවකි. 

එහි ගෞරවය සිංහල, දෙමළ, මුස්‌ලිම් හෝ බෞද්ධ, ඉස්‌ලාම්, හින්දු, බර්ගර් යෑයි නොකියා ලැබෙන්නේ සමස්‌ත ශ්‍රී ලාංකිකයන්ටය.

මෙම දළ තොගය විනාශ නොකර එය ආර්ථික වටිනාකමකට හරවා ගත යුතුව තිබුණේ යෑයි නෝක්‌කාඩුවෙන් පසුවන අයටද මෙහිදී යමක්‌ කියා දිය යුතුය. එනම් මෙසේ ලෝක වන සත්ව සංරක්‍ෂණයට මෙන්ම එවන් ලෝක සම්මුති සන්ධානවලටද රටක්‌ හැටියට අප ගරුකරන බව මෙම දළ තොගය විනාශ කිරීම (ආර්ථික වටිනාකම ශූන්‍ය කිරීම) මගින් ප්‍රදර්ශනය කිරීමය. එමෙන්ම ඉන් ලැබෙන අතිමහත් ලෝක කීර්තිය හමුවේ ඉදිරියේදී අප රටේ වන සත්ත්ව සංරක්‍ෂණය උදෙසා සැලකිය යුතු අරමුදල් ලැබිය හැකි බව ප්‍රත්‍යක්‍ෂ වීමය. නොහොත් එම අරමුදල් සඳහා ප්‍රමුඛත්වය අප රටට නිතැතින් හිමිවීමය. රුපියල් මිලියන 370 ක්‌ වෙනුවට ඊටත් වඩා මූල්‍යමය හා අවස්‌ථාමය ප්‍රතිලාභ රැසක්‌ ඉදිරියේදී අපට අත්පත් වනු ඇතැයි පාරිසරික හා ආර්ථික විද්වත්තු පෙන්වා දෙති.

2012 මැයි මස දී අත්අඩංගුවට පත්වන මෙම දළ තොගය මේ දක්‌වා වසර තුනකට වැඩි කාලයක්‌ විනාශ නොකර තබා ගැනීමම අප රටට කැළලක්‌ ඇති කළ කාරණයකි. එදා අත්අඩංගුවට ගැනීම සිදුකළ මොහොතේ ජාත්‍යන්තර මාධ්‍ය ඊට ප්‍රචාරයක්‌ ලබාදුන් අතර මේ දක්‌වා ලෝක ප්‍රජාව බලා සිටියේ ශ්‍රී ලංකාව මෙම දළ තොගය සඳහා සදාචාරාත්මක තීන්දුව ලබා දෙන්නේ කෙලෙසද යනුවෙනි.

සැබෑව නම් ඉකුත් රජය මගින් ඊට සදාචාරාත්මක තීන්දුවක්‌ ලබා නොදීමය. ඒ වෙනුවට ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයේ ලිපි ශීර්ෂයකින් එවකච රේගු අධ්‍යක්‍ෂ ජනරාල්වරයා අමතන අතිරේක ජනාධිපති ලේකම් දන්වා සිටින්නේ අදාළ දළ තොගය "කලම්බු ලොජිස්‌ටික්‌" නම් ආයතනයක්‌ වෙත භාරදෙන ලෙසයි. එහෙත් එහි ඇති බරපතළ වරද හා මාධ්‍ය මගින් ලබාදුන් ප්‍රචාර හේතුවෙන් දළ තොගය තවදුරටත් කන්ටේනරයක්‌ තුළම ගබඩා කරන්නට රේගුව කටයුතු කරයි.

වත්මන් රජය සමයේදීද යෝජනා වන්නේ මෙම දළ තොගය මුදල් බවට පත්කර එම මුදල ජාතික වකුගඩු අරමුදලට බැර කරමුය යන්නය. එහෙත් ඒ සඳහා පරිසරවේදීන් දැඩි විරෝධතාව ප්‍රකාශ කරන්නේ ලේ තැවරුණු දළවල හිමිකරුවන්ගේ මරණයට ගෞරවයක්‌ ලබාදෙනු පිණිස හා ජාත්‍යන්තර "සයිටීස්‌" සම්මුතියේ පාර්ශ්වකරුවකු ලෙස අපට ඇති වගකීම සම්බන්ධයෙනි.

මීට පෙර ඔක්‌තෝබර් මස 4 වැනිදාට යෙදුණු ලෝක සත්ත්ව දිනයේදී මෙම දළ තොගය විනාශ කරන බවට යෝජනා වුවත්, එය යළිත් කල් ගියේය. මේ ඇත්දළ තොගයේ "රස" කාට කාටත් වැටහුණු නිසා විය හැකිය. එනමුත් රේගු ජෛව විවිධත්ව අංශයේ නිර්මාතෘ මෙන්ම එහි හිටපු ප්‍රධානී සමන්ත ගුණසේකර, පරිසරවේදී විද්‍යා අබේගුණසේකර ඇතුළු පරිසරවේදීන්ගේ හා රේගුවේ බලවත් ඉල්ලීම පරිදි පසුව රජය තීරණය කරනු ලැබුවේ ජාත්‍යන්තර රේගු දිනය යෙදෙන ජනවාරි 26 දා ගාලු මුවදොර පිටියේදී තලා කුඩුකර විනාශ කර දැමීමටය. ජනාධිපති මෛත්‍රිපාල සිරිසේන, අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ යන මහත්වරුන්ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් හා "සයිටීස්‌" සම්මුතියේ ලේකම් "ජෝන් ස්‌කැන්ලොන්" මහතාගේ සහභාගිත්වයෙන් මෙම කටයුත්ත සිදුකිරීමට සැලසුම් කළ අතර තිරසර සංවර්ධන හා වනජීවී අමාත්‍ය ගාමිණි ජයවික්‍රම පෙරේරා මහතා මීට නොමඳ සහය ලබා දුන්නේය. ඔහුගේ දැඩි තීරණය නිසා නොවන්නට මෙසේ ඇත්දළ විනාශ කිරීම සිදු නොකෙරෙනුද ඇත.

26 දින පෙරවරුවේ පෙර සඳහන් කළ පරිදි ජනාධිපතිවරයා සහ අගමැතිවරයා නොපැමිණියද සයිටීස්‌ මහ ලේකම් සහ වනජීවී ඇමැති ගාමිණී ජයවික්‍රම පෙරේරා මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් දළ විනාශ කිරීමට අදාළ කටයුතු ආරම්භ වූයේ විශේෂයෙන්ම බෞද්ධ වතාවත් පරිදිs මියගිය ඇතුන්ට පැන් වඩා පිං අනුමෝදන් කරමිනි. පූජ්‍ය ඕමල්පේ සෝභිත, කැලණි විහාරාධිපති පූජ්‍ය කොල්ලුපිටියේ මහින්ද ධම්මරක්‌ත හිමි, පූජ්‍ය අතුරලියේ රතන යන හිමිවරුන්ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පැවැති බෞද්ධ වතාවත්හිදී සයිටීස්‌ මහලේකම් ජෝන් ස්‌කැලෝන් මහතාද පැන් වැඩීමට එක්‌වීම විශේෂයකි. මෙය ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යයට අති සුවිශේෂ ප්‍රවෘත්ති විශේෂාංගයක්‌ වූවාට සැක නැත.

අනතුරුව පෞද්ගලික ආයතනයක්‌ මගින් සවිකර තිබූ කැබලි කිරීමේ යන්ත්‍රයක්‌ මගින් එකින් එක දළ කැබලි බවට පත්වූයේ ආරාධිතයන් ඊට ආරම්භය ලබාදීමෙන් පසුවය. මෙසේ පැය කිහිපයක්‌ තිස්‌සේ කැබලි කරන ලද ඇත් දළ තොගය සුරක්‍ෂිතව එකතු කර, ආරක්‍ෂිත විධි විධාන යටතේ ගබඩා කර පසුදා පුත්තලමේ "ජියෝ සයිකල්" ආයතනයට අයත් සිමෙන්ති නිෂ්පාදන උඳුනේ බහා සෙන්ටිග්‍රේට්‌ අංශක දෙදහසකට වැඩි උෂ්ණත්වයකදී 27 දා දහනය (ආදාහනය) කරනු ලැබීය.

මෙවන් සුවිශේෂ අවස්‌ථාවක්‌ ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යයේ දැඩි කතාබහට ලක්‌වූ අතර ලෝක ප්‍රජාව ශ්‍රී ලංකාව කෙරෙහි බලනු ඇත්තේ සත්ව සංවේදී රටක්‌ විලසය. එහි ප්‍රතිලාභ අත්කර ගැනීමද ඉදිරියේදී රජයේ වගකීමකි. මෙවන් අවස්‌ථාවකට රාජ්‍ය නායකයන් දෙපළ සහභාගි වූයේ නම් එම ප්‍රතිඵල දෙගුණ තෙගුණ වනවාට සැක නැත. එහෙත් සිදුවූ දේ වී හමාරය. කවුරුන් හෝ අනේ අපොයි කීමට හේතුවක්‌ නැත.

මන්ද, මෙම දළ ලබාගැනීම සඳහා අප්‍රිකානු) ඇතුන් තම ජීවිත පූජා කළ අයුරු මේ කවුරුනුත් නොදුටු නිසාය. එවන් පාපතර දර්ශන දැක බලාගන්නට වුවමනා නම් ඔබට ඒ වෙනුවෙන් ඇති අන්තර් ජාල වෙබ් අඩවි පීරා නිරීක්‍ෂණය කළ හැකිය. අපට කිව හැක්‌කේ බෞද්ධ පසුබිමක සිට මෙවන් අකල් මරණ වනේ වන සතකුටවත් සිදු නොවේවා" යන යන පැරණි හෙළ ප්‍රාර්ථනාවය.

ජගත් කණහැරආරච්චි

No comments:

Post a Comment